ช่วงที่ยังไม่มีลูก หลายคนอาจหาสัตว์เลี้ยงมาดูแลแก้เหงา อย่างเจ้าแมวเหมียวที่ทั้งขี้อ้อนและขี้เล่น แต่เลี้ยงไปสักพักเกิดตั้งครรภ์ แล้วคราวนี้จะทำอย่างไร

เพื่อไขข้อข้องใจในเรื่องนี้  สพญ.ปิยวรรณ ภู่ระหงษ์ จากคลินิกแมว รพ.สัตว์ทองหล่อ กล่าวว่า คุณแม่ตั้งครรภ์กับแมวสามารถอยู่ร่วมกันได้อย่างมีความสุขและปลอดภัย โดยไม่จำเป็นต้องทิ้งแมว การเลี้ยงแมวในช่วงตั้งครรภ์มีนั้นข้อดี เพราะช่วยผ่อนคลายและลดความวิตกกังวลได้ ส่วนข้อเสียนั้นมีน้อยมาก อาจจะมีในแง่ที่ว่าแมวมีโรคติดต่อบางโรคที่ติดสู่คนได้ แต่ไม่ได้เฉพาะกับคนที่ตั้งครรภ์เท่านั้น คนที่ไม่ได้
ตั้งครรภ์ก็อาจได้รับเชื้อได้หากเลี้ยงแมวไม่ถูกสุขลักษณะ อย่างไรก็ตาม สามารถป้องกันและทำความเข้าใจกับลักษณะการเกิดโรคนั้นๆ ได้

สำหรับโรคที่ถูกกล่าวถึงมากว่ามีโอกาสที่คนจะติดจากแมวก็คือ โรคทอกโซพลาสโมซิส (Toxoplas mosis) หรือโรคขี้แมว ซึ่งเกิดจากการติดเชื้อโปรโตซัว Toxoplasma gondii เชื้อนี้มีวงจรชีวิตที่สามารถเจริญเติบโตได้ในสัตว์เลือดอุ่นทุกชนิด แต่แมวจัดเป็นโฮสต์แท้ของเชื้อชนิดนี้ โดยเชื้อจะอาศัยทางเดินอาหารของแมวในการเจริญเติบโตจนสมบูรณ์ และปล่อยไข่ (oocyst) ปนออกมากับอุจจาระ สำหรับแมวกลุ่มเสี่ยง คือแมวที่เลี้ยงระบบเปิดและไปกินสัตว์อื่น เช่น หนู นก หรือแมว กินเนื้อสัตว์ที่ปรุงไม่สุก แต่หากเป็นแมวที่เลี้ยงระบบปิดและไม่กินเนื้อดิบ หรือกินหนู นก โอกาสพบเชื้อค่อนข้างน้อยมากหรือไม่มีเลย

การติดต่อสู่คนของเชื้อนี้มีได้ 3 ทาง คือ

1. การกินอาหารหรือดื่มน้ำที่มีไข่ที่เจริญเต็มที่แล้วปนเปื้อนอยู่
2. การกินถุงซีสต์ของพยาธิที่อยู่ในเนื้อสัตว์ดิบหรือปรุงไม่สุกที่มีเชื้อโรคขี้แมวอยู่
3. ผ่านทางรกไปยังทารกหากแม่ติดเชื้อขณะตั้งครรภ์

ข้อควรเข้าใจคือ โรคนี้ไม่ได้เกิดกับคุณแม่ตั้งครรภ์ทุกคน สำหรับคนตั้งครรภ์ที่ติดเชื้อโรคขี้แมว เชื้อโรคจะผ่านรกไปยังทารกและทำให้เกิดโรคขี้แมวแต่กำเนิดได้ แต่ถ้าได้รับเชื้อโรคขี้แมวมาก่อนการตั้งครรภ์และร่างกายมีแอนติบอดีต่อเชื้อโรค ถือว่าเป็นกลุ่มที่ไม่เสี่ยง ส่วนกลุ่มที่เสี่ยง ได้แก่ คนที่มีภูมิคุ้มกันบกพร่อง หรือติดเชื้อขี้แมวก่อนตั้งครรภ์เพียงเล็กน้อย หรือแม่ตั้งครรภ์ที่เป็นมะเร็งและเคยได้รับการทำเคมีบำบัด หรือเคยมีการเปลี่ยนถ่ายอวัยวะ เป็นต้น

ข้อแนะนำสำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์ที่อยู่ร่วมกับสัตว์เลี้ยงมีวิธีปฏิบัติ คือ

1. หลีกเลี่ยงการดื่มน้ำไม่สะอาด
2. ใส่ถุงมือทุกครั้งที่สัมผัสดินหรือทราย เพราะอาจมีเชื้อโรคขี้แมวปนอยู่ในสิ่งแวดล้อม
3. ล้างมือให้สะอาดทุกครั้งก่อนกินอาหาร
4. ปิดกระบะทรายแมวที่ทิ้งไว้นอกบ้านเสมอ
5. เปลี่ยนกระบะทรายแมวทุกวัน
6. ไม่รับแมวจรจัดหรือแมวใหม่มาเลี้ยงขณะตั้งครรภ์ 
7. กำหนดพื้นที่เลี้ยงแมวให้ชัดเจน อาจจะงดการนำแมวมานอนด้วยเพื่อลดการปนเปื้อนเชื้อ 
8. ทำความสะอาดสิ่งแวดล้อมที่อยู่ของแมว กรง และชามอาหาร โดยใช้ความร้อนซึ่งสามารถทำลายไข่ของโปรโตซัวได
9. ปรึกษาแพทย์ที่ดูแลเพื่อรับคำแนะนำที่เหมาะสม

ทิ้งแมวอยู่บ้าน นาน สุด กี่ วัน ทิ้งแมวไว้ในห้อง 3 วัน เลี้ยงแมวระบบปิด ไม่ อยู่บ้าน แมวอยู่แต่ในห้อง เบื่อ ไหม ทิ้งแมวไว้ในห้อง 1 วัน ทิ้งแมวไว้ที่บ้าน ทิ้งแมวไว้บ้าน 2 วัน แมวอยู่ตัวเดียวได้ กี่วัน แมวอยู่ห้อง ตัวเดียว ร้อง

ภาพ freepik.com