เพื่อน ๆ เคยฝึกน้องหมาแล้วไม่ได้ผลไหมคะ ... น้องหมาไม่แอคทีฟกับคำสั่ง บางทีก็ทำตาม บางทีก็ตีมึนทำเป็นไม่สนใจ ผู้เลี้ยงบางคนโดนน้องหมามึนใส่จนอ่อนใจเลิกฝึก บางคนก็โมโหาน้องหมาจนของขึ้นถึงกับต้องลงโทษกันเลยก็มี

     ถ้าใครที่กำลังเจอปัญหาแบบนี้อยู่ วันนี้เรามีเทคนิคดี ๆ ที่จะช่วยให้การฝึกน้องหมาของทุกคนราบรื่นขึ้น แถมยังสร้างความสัมพันธ์ที่ดีระหว่างคุณและน้องหมาอีกด้วยค่ะ
 

>> ทำความ ... เข้าใจ ดุ - ตี ไม่ได้ช่วยให้น้องหมาเชื่อฟังคำสั่ง

     หัวใจสำคัญของการฝึกน้องหมาให้ได้ผลคือ ผู้เลี้ยงต้องวางเรื่องอารมณ์ลง ห้ามใช้อารมณ์ในการจัดการกับน้องหมาเด็ดขาด เหตุผลที่ห้ามใช้อารมณ์ก็เพราะว่า ยิ่งเราอารมณ์ร้อนเท่าไหร่ ใช้ความรุนแรงกับน้องหมามากเท่าไหร่ สิ่งเหล่านั้นก็จะยิ่งกระตุ้นให้น้องหมาเกิดความก้าวร้าว และแสดงพฤติกรรมที่ไม่ดีมากยิ่งขึ้น อย่างในน้องหมาบางตัวที่มีพฤติกรรมดุร้าย ต่อต้านคำสั่งเจ้าของ ถ้าหากผู้เลี้ยงใช้วิธีบังคับ ข่มขู่ ด้วยการใช้ไม้ตี เพราะคิดว่าความกลัวจะทำให้น้องหมาหยุดพฤติกรรมก้าวร้าวและยอมทำตามคำสั่ง แต่ปรากฎว่าการใช้ความรุนแรงนั้นยิ่งทำให้น้องหมาก้าวร้าวมากขึ้น จากแค่เห่าขู่ก็ทวีความรุนแรงไปถึงขั้นทำร้ายเจ้าของเลยก็มี

     สิ่งที่เลวร้ายกว่านั้น ในระยะยาวน้องหมาที่ถูกบีบบังคับหรือลงโทษด้วยความรุนแรงจะมีปัญหาด้านสุขภาพจิต เป็นหมาจิตประสาทไม่มั่นคง มีพฤติกรรมที่ก้าวร้าวหนักจนยากที่จะรับมือ (โดยเฉพาะน้องหมาที่มีพลังขับสูง มีความเป็นหัวหน้าฝูง ระดับความก้าวร้าวก็จะรุนแรงมากขึ้น)

     ... มาถึงตรงนี้ เพื่อน ๆ คงเข้าใจแล้วใช่ไหมคะว่าการใช้ความรุนแรงกับน้องหมาไม่ใช่ทางออกที่ดีเลย แล้วเราควรจะใช้วิธีไหนในการทำให้น้องหมาเชื่อฟังและทำตามคำสั่งดีนะ?

 

>> ทำยังไงให้น้องหมา "เต็มใจ" ทำตามคำสั่ง

     "การใช้พลังบวก" คือคำตอบที่ดีที่สุดในการฝึกน้องหมาค่ะ  ... เทคนิคการฝึกน้องหมาด้วยการใช้พลังบวกนั้นเป็นที่แพร่หลายมาก ๆ ในต่างประเทศ และในกองกำกับการสุนัขตำรวจเองก็ใช้เทคนิคนี้ในการฝึกน้องหมา K-9 เช่นกันค่ะ

     การฝึกแบบพลังบวก มีหลักสำคัญคือ เป็นการฝึกที่ไม่ใช้การบังคับ แต่ใช้วิธีสร้างแรงจูงใจให้น้องหมาเต็มใจทำตามคำสั่ง ... ตัวอย่างที่จะทำให้ทุกคนเห็นภาพได้ชัดที่สุดก็คือ ในการฝึกน้องหมาเพื่อใช้งานพิสูจน์สิ่งของผิดกฎหมายอย่าง ยาเสพติดหรือวัตถุระเบิด ครูฝึกจะเริ่มต้นจากการให้น้องหมาฝึกทำตามคำสั่งพื้นฐาน นั่ง ชิด หมอบ คอย จากนั้นก็จะเริ่มฝึกให้จดจำกลิ่น โดยการนำกลิ่นยาเสพติดหรือกลิ่นสารตั้งต้นในการทำวัตถุระเบิดมาใส่ไว้ในของเล่นที่น้องหมาชอบ (ใช้การรมควันให้กลิ่นติด) จากนั้นก็ฝึกให้น้องหมาคุ้นเคยกับกลิ่นนั้น ๆ ให้พวกเขาได้สัมผัสของเล่นจนกว่าจะจดจำกลิ่น จากนั้นก็เข้าสู่ขั้นตอนการฝึกให้น้องหมาค้นหาของเล่น โดยการนำของเล่นไปซ่อนตามจุดต่าง ๆ และให้น้องหมาไปตามหา เมื่อพวกเขาหาพบเขาจะส่งภาษากายบอกกับครูฝึกทันที

     จะเห็นว่าตลอดทั้งขั้นตอนการฝึกไม่มีช่วงไหนเลยที่ต้องใช้วิธีกาที่รุนแรงกับน้องหมา ครูฝึกใช้วิธีสร้างแรงจูงใจ โดยใช้ของเล่นที่น้องหมาชอบในการดึงความสนใจ ให้น้องหมา 'เต็มใจ' ทำตามคำสั่ง ซึ่งข้อดีของการฝึกแบบใช้พลังบวกก็คือการที่น้องหมารู้สึกสนุกในการฝึก ได้ใช้สัญชาตญาณตามธรรมชาติของตนเองอย่างเต็มที่ รู้สึกมีแรงขับอยากที่จะทำกิจกรรมร่วมกับผู้ฝึกหรือเจ้าของอยู่ตลอดเวลา และที่สำคัญคือสุดคือพวกเขามีความสุขเมื่อได้รับ 'รางวัล' นั่นเอง
 

>> อย่าลืมให้รางวัลน้องหมาเสมอ

   คนเราทำงานก็ยังมีค่าตอบแทน น้องหมาเองเมื่อเขาทำตามคำสั่งเขาก็ควรจะได้รับรางวัลจากผู้ฝึกหรือเจ้าของเช่นกัน ซึ่งรางวัลที่เขาจะได้รับก็คืออีกหนึ่งแรงจูงใจที่จะทำให้เขาเต็มใจที่จะทำตามคำสั่งนั่นเองค่ะ

   สำหรับน้องหมา รางวัลที่จะสร้างแรงจูงใจได้ดีที่สุดมีอยู่ 3 อย่าง นั่นก็คือ อาหาร ของเล่น และที่สำคัญที่สุด "ความรัก" นั่นเองค่ะ ... จำไว้นะคะว่าทุกครั้งที่น้องหมาทำตามคำสั่งหรือมีพฤติกรรมในเชิงบวก เราจะต้องให้รางวัลกับพวกเขาเสมอ โดยในการให้รางวัลแต่ละอย่างก็จะมีข้อควรรู้ดังนี้ค่ะ

     1. การให้รางวัลเป็นอาหาร ... ถึงแม้ขนมหรืออาหารที่น้องหมาชอบจะเป็นแรงจูงใจที่ดี แต่สิ่งที่ต้องระวังคือ การให้รางวัลด้วยอาหารอาจจะส่งผลต่อน้ำหนักตัวของน้องหมาได้ ดังนั้นอาหารที่ใช้เป็นรางวัลในการฝึกควรเป็นอาหารที่ ไขมันต่ำ และในแต่ละครั้งที่ให้รางวัลเป็นอาหารควรให้ในปริมาณน้อย เทคนิคง่าย ๆ คือแบ่งอาหารเป็นชิ้นเล็ก ๆ เพื่อที่น้องหมาสามารถกินได้บ่อยตลอดการฝึกนั่นเองค่ะ

     2. การให้รางวัลเป็นของเล่น ... น้องหมาบางสายพันธ์สามารถใช้ของเล่นสร้างแรงจูงใจในการฝึกได้เป็นอย่างดี เช่น แจ็ครัสเซลล์ โกลเดน ลาบราดอร์ เป็นต้น แต่การให้ของเล่นเป็นรางวัลนั้นไม่ควรให้น้องหมามีสิทธิ์ขาดในของเล่น พูดง่าย ๆ ก็คือไม่ควรให้น้องหมามีโอกาสได้เล่นของเล่นนั้น ๆ ตลอดเวลา ควรกำหนดเวลาให้เล่น และเวลาเก็บของเล่น เพื่อให้น้องหมาได้เรียนรู้ถึงเงื่อนไขว่า เขาจะได้เล่นของเล่นที่เขาชอบก็ต่อเมื่อเขาทำตามคำสั่ง และเขาจะได้เล่นก็ต่อเมื่อผู้ฝึกหรือเจ้าของอนุญาตเท่านั้น

     3. การให้รางวัลเป็นความรัก ... ซึ่งคือรางวัลทีสำคัญที่สุดที่น้องหมาอยากจะได้รับจากผู้ฝึกหรือเจ้าของ เพราะการถูกสัมผัสด้วยความรัก ไปพร้อม ๆ กับการได้รับคำชมจะช่วยให้น้องหมารู้สึกมั่นคงและมั่นใจ อยากที่จะทำตามคำสั่งใครครั้งต่อ ๆ ไป และข้อดีที่สำคัญอีกอย่างคือการสัมผัสเป็นการถ่ายทอดความรักไปสู่น้องหมา เป็นการสร้างปฏิสัมพันธ์ที่ดีทำให้น้องหมารู้สึกผูกพันกับเราอีกด้วยค่ะ


     ยังไงก็ลองนำเทคนิคนี้ไปใช้ดูนะคะ การฝึกอาจจะต้องใช้ระยะเวลาและความอดทนของเจ้าของมากสักหน่อย แต่ในระยะยาวจะส่งผลดีต่อพฤติกรรมและสุขภาพจิตของน้องหมาแน่นอนค่ะ

บทความโดย : Dogilike