การสูญเสียทำให้ไม่อยากรักและผูกพันอีกต่อไป

     มีกรณีศึกษาจากเพื่อนของเว็บมาสเตอร์เหมี่ยวซึ่งเขาเป็นคนรักสุนัขมาก โดยเขาเลี้ยงน้องหมาบางแก้วเอาไว้สองตัว 15 ปีผ่านไป การสูญเสียครั้งที่หนึ่งเริ่มต้นเมื่อสุนัขบางแก้วตัวที่หนึ่งได้เสียชีวิตลง ในตอนนั้นเจ้าของต้องเผชิญกับความเสียใจและตั้งใจว่าจะดูแลน้องหมาตัวที่เหลือเป็นอย่างดี เพื่อให้เขาไม่เจ็บป่วยและมีชีวิตอยู่ได้นานที่สุดเท่าที่จะทำได้ ... แต่ด้วยกฎของธรรมชาติ เมื่อวันเวลาผ่านไปร่างกายของน้องหมาตัวที่เหลือก็เริ่มโรยรา ร่างกายต้องเผชิญกับโรคภัยที่ต่าง ๆ เขาพาน้องหมาไปตรวจและคุณหมอได้บอกข่าวร้ายว่าน้องหมาของเขามีอาการของโรคไตในขั้นที่ค่อนข้างหนัก ด้วยอายุที่มากถึง 18 ปี อวัยวะต่าง ๆ ในการร่างเสื่อมถอย ร่างกายไม่สามารถทนต่อการรักษาได้ น้องหมาต้องทนกับความเจ็บป่วยทรมาน คนเป็นเจ้าของเองก็แทบทนกับความทรมานของน้องหมาสุดรักไม่ได้ สุดท้ายคุณหมอจึงให้ทางเลือกกับเจ้าของว่า ถ้าหากไม่อยากให้น้องหมาทรมาน (เพราะไม่สามารถรักษาให้หายได้แล้ว ทำได้แค่ประคองอาการให้ไม่เจ็บปวดมากเกินไปนัก) ให้ใช้วิธีทำให้น้องหมาจากไปอย่างสงบด้วยการ put to sleep ซึ่งเจ้าของน้องหมาใช้เวลาตัดสินใจอยู่นาน และด้วยความที่ทนเห็นน้องหมาทรมานอีกต่อไปไม่ไหว จึงตัดสินใจอนุญาตให้คุณหมอทำให้น้องหมาจากไปอย่างสงบ

     แน่นอนว่าการตัดสินใจในครั้งนั้นเป็นการตัดสินใจที่ยากลำบาก และน่าเศร้าที่สุดสำหรับคนรักน้องหมา หลังจากน้องหมาจากไป เขาใช้เวลาทำใจอยู่นานและอยู่ในอาการซึมเศร้า (นอกเหนือจากการสูญเสียน้องหมาแล้ว เขาเป็นลูกชายคนเดียวของครอบครัว ไม่มีแฟน) เห็นคนอื่นแสดงความรักกับน้องหมาก็สะท้อนใจคิดถึงน้องหมาของตัวเอง เว็บมาสเตอร์เหมี่ยวเคยเสนอว่าให้เลี้ยงน้องหมาตัวใหม่แทน เพื่อลดความซึมเศร้าและจะได้ไม่เหงา ไม่ต้องคิดมาก แต่คำตอบที่ได้คือเขาไม่สามารถเลี้ยงน้องหมาตัวใหม่ได้อีกแล้วเพราะเขากลัวการสูญเสีย เขาไม่อยากรักเพราะกลัวความผูกพัน ไม่อยากเสียใจเมื่อถึงวันที่น้องหมาต้องจากไป ... ในสายตาคนอื่น ๆ ในอาจจะมองว่า ก็แค่น้องหมาตาย จะอะไรกันนักกันหนา แต่สำหรับคนรัก คนเลี้ยงน้องหมา การสูญเสียน้องหมาคือเรื่องที่เศร้าที่สุดเรื่องหนึ่งในชีวิต และความเศร้านี้ไม่ใช่ทุกคนที่จะข้ามผ่านมันไปได้

เรียนรู้สภาพจิตใจในแต่ละด้าน เมื่อเกิดการสูญเสีย

     ความเสียใจย่อมเป็นธรรมชาติของการสูญเสีย แต่ละคนมีการแสดงออกเมื่อเกิดการสูญเสียที่ต่างกันออกไป ... Elisabeth Kübler-Ross จิตแพทย์ชาวสวิส ได้อธิบายถึงสภาพจิตใจ 5 ประการ เมื่อต้องประสบกับความสูญเสีย ได้แก่

• ช็อก และ ปฏิเสธความจริง (denial) : รู้สึกชาๆ ไม่อยากจะเชื่อว่าเป็นเรื่องจริง ยังยอมรับความจริงไม่ได้

• โกรธ (anger) : อาจจะโกรธตัวเอง โกรธความตาย โกรธคนที่ทำให้ตาย หรือโกรธคนอื่น(โชคชะตา/หมอ/ใครก็ตาม) มักรู้สึกว่าสิ่งที่เกิดขึ้นไม่ยุติธรรม ทำไมต้องเป็นแบบนี้ด้วย ทำไมชีวิตเราต้องเจอเรื่องแบบนี้

• ต่อรอง (bargaining) : พยายามคิดว่ามีหนทางอะไรบ้างที่จะแก้ไขสถานการณ์ได้ อย่างเช่น อาการเจ็บป่วยด้วยโรคร้าย รักษาแผนปัจจุบันไม่หาย ก็ใช้วิธีรักษาตามความเชื่อ เป็นต้น

• เศร้าเสียใจ (depression) : อาจจะรู้สึกว่างเปล่า อาลัยอาวรณ์ เคว้งคว้าง คิดถึงแต่เรื่องเก่า ๆ ที่ผ่านมา ช่วงนี้นอกจากร้องไห้แล้ว อาจกินไม่ได้ นอนไม่หลับ สมาธิไม่ดี อ่อนเพลีย และเหม่อลอย

• ยอมรับ (acceptance) : มองเห็นว่าความสูญเสียที่เกิดขึ้น ว่าเป็นความจริงของชีวิตที่ไม่อาจหลีกเลี่ยงได้ ด้วยใจที่สงบ มีสติ และมีกระบวนการความคิดที่เป็นเหตุเป็นผลมากขึ้น

     ซึ่งสภาพจิตใจทั้ง 5 ประการนี้สามารถเกิดขึ้นได้โดยไม่มีลำดับขั้น นอกจากนี้อาจจะมีความรู้สึกอื่น ๆ เกิดขึ้นร่วมด้วย เช่น ความรู้สึกผิดในบางอย่างที่ไม่ได้ทำ , ความรู้สึกไม่อยากรักเพราะกลัวการสูญเสีย เป็นต้น
 

ในวันที่ไม่มีน้องหมา เราจะข้ามผ่านความเศร้า - เสียใจ ไปด้วยกัน

     ... การเผชิญกับความสูญเสียนั้นถือว่าเป็นเรื่องที่ยากแล้ว แต่การข้ามผ่านความสูญเสียไปให้ได้นั้นถือเป็นเรื่องที่ยากกว่า หลายคนที่ข้ามผ่านไม่ได้จะจมอยู่กับความเศร้างซึ่งแน่นอนว่าในระยะยาวจะส่งผลต่อสุขภาพจิตได้ ดังนั้นเพื่อเป็นการเยียวยาความเศร้าใจจิตใจ เว็บมาสเตอร์เหมี่ยวก็เลยมีวิธีคิดที่จะช่วยให้คนที่สูญเสียน้องหมาทุกคนค่อย ๆ ข้ามผ่านความรู้สึกเศร้านี้ไปได้ค่ะ

• คิดว่า ... ความตายเป็นกฎอย่างหนึ่งของธรรมชาติ : ทุกสิ่งในโลกนี้ไม่มีอะไรยั่งยืน การจากลาไม่ว่าจะจากเป็นหรือจากตายย่อมเกิดขึ้นกับชีวิตของทุกคน ไม่วันไหนก็วันหนึ่งเราทุกคนล้วนต้องจากกัน สำหรับน้องหมาเองพวกเขามีอายุขัยอยู่ที่ประมาณ 15 ปี ก่อนเลี้ยงน้องหมาพวกเราย่อมทราบเงื่อนไขในข้อนี้ดีอยู่แล้ว อย่างที่มีใครสักคนเคยพูดไว้ว่า "ข้อเสียของน้องหมามีอยู่อย่างเดียวคืออายุสั้นเกินไป"
   
• คิดว่า ... ไม่ใช่เราคนเดียวที่สูญเสีย คนอื่น ๆ ก็สูญเสียไม่ต่างกับเรา : อย่างที่บอกค่ะว่าการตายเป็นสัจธรรมอย่างหนึ่งของชีวิต ไม่ใช่เจ้าของน้องหมาอย่างเราคนเดียวที่เสียน้องหมา ในทุก ๆ วันมีคนที่รักน้องหมาที่ต้องสูญเสียน้องหมาของตัวเองไปเช่นกัน ไม่ว่าจะเสียชีวิตด้วยโรคภัยต่าง ๆ อุบัติเหตุ หรือเสียชีวิตตามอายุขัย "เราทุกคนล้วนต้องเผชิญกับความสูญเสีย"
   
• คิดว่า ... สิ่งที่เกิดขึ้นทำให้น้องหมาของเราไปสบาย ไม่ทรมาน : การเจ็บป่วยจากโรคร้ายคือความทรมานอย่างแสนสาหัส บางตัวช่วยเหลือตัวเองไม่ได้ บอกไม่ได้ว่าเจ็บป่วยตรงไหน บางตัวต้องทรมานจากการรักษาอันยาวนาน การที่น้องหมาจากไปถือว่าเป็นการหลุดพ้นจากความทรมาน ไม่ต้องทนกับสภาพร่างกายที่ถอถอย "ดีแล้วที่เขาไปสบาย จากไปอย่างไม่ทรมาน"
   
• คิดว่า ... ถ้าเราเป็นทุกข์ น้องหมาก็จะทุกข์ด้วย : ถึงแม้น้องหมาจะพูดไม่ได้ แต่เราก็รู้ดีกว่าพวกเขาสามารถรับรู้ถึงความรู้สึกของเราได้ เมื่อเราสุขเขาก็จะมีความสุขไปกับเราด้วย เมื่อเราทุกข์เขาก็นะทุกข์ไปกับเราด้วยเสมอ ถึงแม้ตอนนี้น้องหมาจะจากเราไปแล้ว แต่ถ้าหากเขายังอยู่ เขาคงไม่อยากเห็นเจ้าของร้องไห้ซึมเศร้าเสียใจ เขาคงอยากเห็นเจ้าของที่มีแต่รอยยิ้มและความสุขมากกว่า "จำไว้ว่าความสุขของเจ้าของ คือความสุขของน้องหมา"
   
• คิดว่า ... ตลอดเวลาที่ผ่านมาเราและน้องหมามีช่วงเวลาดี ๆ ร่วมกันมากมาย : คิดถึงช่วงเวลาที่มีแต่ความสุข ที่ได้ใช้ชีวิตร่วมกับน้องหมา ช่วงเวลาที่ได้เล่น ได้กอด ได้ไปเที่ยว ได้นอนด้วยกัน ช่วงเวลาเหล่านี้เป็นช่วงเวลาที่มีคุณค่า สวยงาม น่าจดจำ เห็นไหมคะว่าถึงแม้น้องหมาจะจากไป แต่เขาก็จากไปเพียงแค่ร่างกาย แต่ความทรงจำดี ๆ มากมาย และความรักที่เขามีให้ยังคงอยู่กับเราเสมอ "น้องหมาไม่เคยจากเราไปไหน เขาอยู่ในใจเราเสมอ"
   
• คิดว่า ... จะดูแลน้องหมาที่เหลืออย่างไรให้อยู่กับเราไปได้นานที่สุด : สำหรับคนที่เลี้ยงน้องหมามากกว่าหนึ่งตัว การจากไปของน้องหมาตัวหนึ่ง ทำให้เราได้กลับมาคิดทบทวนถึงช่วงเวลาตลอดการเลี้ยงน้องหมาที่ผ่านมาว่า มีอะไรบ้างที่เราหลงลืมและละเลย จงหยิบเอาสิ่งนั้นมาเป็นบทเรียนและปรับปรุงเปลี่ยนแปลงตัวเอง หันมาดูแลน้องหมาตัวที่เหลืออย่างจริงจังมากขึ้น ให้ความรักมากขึ้น เพื่อที่สุดท้ายแล้วเราจะได้ไม่ต้องมานั่งเสียใจกับความผิดพลาดในเรื่องเดิม ๆ "เสียใจได้แต่ชีวิตก็ต้องเดินหน้าต่อไป"

     ... สำหรับใครที่กำลังเศร้าจากการสูญเสียน้องหมา ขอให้บทความนี้เป็นอีกหนึ่งกำลังใจที่ทำให้ข้ามผ่านความเศร้าไปได้นะคะ จับมือผ่านช่วงเวลาเทา ๆ ไปด้วยกันค่ะ

 

บทความโดย: Dogilike.com
http://www.dogilike.com/

ข้อมูลอ้างอิงบางส่วน :
grief.com/the-five-stages-of-grief/